Ramazzini-prijs 2020 voor Bart Dollekens
Op maandag 2 november 2020 nam Bart Dollekens de Ramazziniprijs in ontvangst van NVAB-voorzitter Gertjan Beens. Deze werd nu voor de derde keer uitgereikt en is een prijs voor iemand die zich in bijzondere mate verdienstelijk heeft gemaakt voor het onderwijs in arbeid en gezondheid, zowel aan geneeskundestudenten als binnen de beroepsopleiding voor bedrijfsartsen.
Bart is alweer vijftien jaar een enthousiaste en nieuwsgierige bedrijfsarts die zich niet laat begrenzen door de muren van de spreekkamer. Naast zijn ervaring in verschillende bedrijven, droeg hij bij aan het Bewustzijnsproject van de Universiteit van Maastricht, met het thema ‘arbeid en gezondheid’. Centrale vraag daarbij was hoe sociale geneeskunde bijdraagt aan doelmatige zorg, in het bijzonder via artsen in opleiding tot bedrijfs- en verzekeringsarts. Ook werkte hij mee aan een proeftuin voor arbeidsgerelateerde zorg in de eerste lijn, het Thermion-project en nu bij een vergelijkbaar project in Deurne. Hij was ruim negen jaar lid van het Brabants Kennisnetwerk Zoönosen. Hij was lid van het projectteam Bedrijfsartsworden.nl, de succesvolle campagne om meer jonge artsen voor ons vakgebied te interesseren. Hij is nu nog lid van de Kamer Sociale Geneeskunde van het Capaciteitsorgaan. Hij is professioneel zeer actief op sociale media, altijd op een mooie enthousiaste, positieve manier over ons vak. Dit geeft hij ook door aan bedrijfsartsen in opleiding als instituutsopleider aan de SGBO, waar hij een geliefd opleider is.
Zijn naaste collega’s schrijven onder meer over hem: “Of het nu studenten, aios of praktijkopleiders zijn, of ervaren collega’s bij een nascholing, hij weet altijd een goede sfeer te creëren. Hij zorgt op een informele manier voor afwisseling in leren, oefenen en ontspannen en daardoor wordt het leren plezierig en effectief. Zijn energie werkt aanstekelijk en hij springt waar nodig in bij alle verschillende soorten onderwijs die de SGBO verzorgt. Hij heeft een warm hart voor onderwijs en opleiding, en dat draagt hij ook over op praktijkopleiders-in-spé die de didactische basiscursus bij hem volgen.”
Bart Dollekens vertelde heel vereerd te zijn in de voetsporen van de vorige prijswinnaar Paul Smits te mogen treden. Ook vroeg hij aandacht voor een groep die niet zo vaak genoemd wordt, de praktijkopleiders: “Stuur eens een bedankje aan je praktijkopleider. En voor de geregistreerde collega’s: denk nog eens terug aan je praktijkopleider en bedank hem of haar dan bijvoorbeeld in gedachten.”
Wie was Ramazzini?
Het NVAB-bestuur rijkt officieel tweejaarlijks de ‘Ramazziniprijs’ uit aan iemand die zich in bijzondere mate verdienstelijk heeft gemaakt voor het onderwijs in de arbeid en gezondheid, zowel aan geneeskundestudenten als binnen de beroepsopleiding voor bedrijfsartsen.
Bernardino Ramazzini (1633-1714) wordt algemeen beschouwd als de grondlegger van de arbeids- en bedrijfsgeneeskunde in Europa, en de eerste “arbeidsgeneesheer”. Hij was vanaf 1682 hoogleraar in Modena en had twee leeropdrachten: theoretische en praktische geneeskunde. Hij gaf colleges over ‘ziekten bij werkers’ (de morbis artificum). In 1700 verscheen zijn handboek de “Morbis Artificum Diatriba”, het eerste grote werk over beroepsmatige aandoeningen en zijn belangrijkste bijdrage aan de geneeskunde. Dit handelde over de gezondheidsrisico's van chemicaliën, stof, metalen en andere agentia gebruikt door arbeiders in 52 beroepen. Juist zijn kennisoverdracht maakt hem tot waardige naamgever van deze prijs. In 2014 werd de eerste Ramazzini-prijs uitgereikt aan bedrijfsarts Philip Thung.