Beroepsziekten te lijf: De week van de RI&E
Van 17 tot en met 21 juni 2019 is het de week van de Risico-inventarisatie- en evaluatie (RI&E). Deze week is in het leven geroepen door het Steunpunt RI&E* om extra aandacht te vragen voor veilig en gezond werken. De RI&E is een belangrijk instrument om de groepsrisico’s in zicht te krijgen. Het Steunpunt RI&E biedt via de website veel informatie, tips en tools om de RI&E bij uw opdrachtgevers onder de aandacht te brengen.
Hieronder leest u vast meer over de RI&E als schakel in de keten voor gezond en veilig werken.
Deel van het geheel
Bedrijfsartsen zetten zich elke dag in voor werknemer en werkgever om gezond en veilig te kunnen werken en de voorwaarden daarvoor te scheppen. De informatie uit onder meer de RI&E helpt de werkgever te zien wat eventuele risico’s zijn en zijn arbobeleid daarop aan te passen. Richtinggevend daarbij is dat werk de gezondheid en daardoor maatschappelijk functioneren en toekomstig werk niet mag belemmeren.
Jaarlijks zitten echter tienduizenden mensen (deels) arbeidsongeschikt thuis en overlijden er naar schatting ruim 4000 mensen aan de gevolgen van beroepsziekten. Het kan gaan om longkanker door asbest, maar ook om bijvoorbeeld astma, een versleten rug of burn-out. Blootstelling aan gevaarlijke stoffen is de grootste veroorzaker van beroepsziekten en ongezonde arbeidsomstandigheden vergroten de ziektelast met 5%.
Cyclus
De RI&E is essentieel voor het functioneren van de bedrijfsarts en een onmisbare schakel in de arbobeleidscyclus. Andere belangrijke schakels zijn bijvoorbeeld het Preventief Medisch Onderzoek (PMO), het blootstellingsregister, het kerndeskundigenoverleg en het (verzuim)spreekuur. De RI&E geeft op groepsniveau informatie voor het PMO-risicoprofiel: “Kom ik bij het PMO mensen met gezondheidsklachten tegen en had ik die verwacht? Zo niet, hoe komt dat?” Andersom leveren op individueel niveau het PMO, verzuimspreekuur, overleg kerndeskundigen belangrijke informatie om de RI&E aan te scherpen en bij te stellen. U kunt toetsen of maatregelen hebben gewerkt. Deze cyclus draagt bij aan veilig en gezond blijven werken.
Beroepsziekten herkennen
Ten slotte helpt het bij het trainen van het ‘bedrijfsartsenoog’: wat is hier aan de hand en is het werkgebonden voor deze persoon of voor een groep? Want zoals Johan Cruijff al zei: ‘Je gaat het pas zien als je het doorheb’. Met de RI&E spoor je beroepsziekten op op basis van directe risicofactoren. Instrumenten als het PMO vullen die informatie aan met meer oog op de indirecte risicofactoren die een rol spelen bij beroepsziekten.
Pleidooi voor preventie
De bedrijfsarts heeft een cruciale rol bij de signalering en preventie van beroepsziekten. Naast de genoemde instrumenten en informatiedragers bevat uw gereedschapskist nog vele andere, zoals een Stap 0 – analyse waarmee u eventuele risico’s voor die specifieke organisatie in kaart brengt en het risicobewustzijn van de werkgever vergroot. Het vergroten van de kennis en het risicobewustzijn van zowel werkgever als werkende is een belangrijke stap om het aantal slachtoffers van beroepsziekten af te laten nemen. Dan groeit de kennis over preventie bij bedrijven en kunnen risico’s beter naar waarde worden ingeschat. Veilige en gezonde werkomstandigheden is een zorg die ons allen aangaat. Zowel op maatschappelijk als bedrijfs-economisch gebied. En nog belangrijker is het dat iedere werknemer na het werk gezond en wel aanschuift aan de dis, en dit kan blijven doen wanneer hij/zij van zijn pensioen gaat genieten.
* Het steunpunt is een samenwerking van FNV, MKB Nederland, CNV, VCP, Uneto-VN, VOB, met het ministerie van SZW als waarnemend lid.