Veelgestelde vragen
10 juli 2023
Deze vraag deed zich voor bij een werknemer van wie bekend was dat hij psychiatrische problemen had.
De vraag heeft betrekking op de toerekeningsvatbaarheid van de werknemer op het moment van ‘de agressie’. Het is geen taak van de bedrijfsarts zich hierover uit te laten. Hij zal overigens in de regel ook niet over de benodigde deskundigheid beschikken om dit te doen. De bedrijfsarts beperkt zich tot advisering over vragen rond gezondheid in relatie tot arbeid, arbeidsongeschiktheid en re-integratie en eventueel over het aanbieden van noodzakelijke hulp voor de begeleiding van de werknemer in kwestie.
Indien de werkgever deze vraag beantwoord wil zien, dient hij zich te wenden tot een onafhankelijk arts met specifieke deskundigheid op dit gebied.
10 juli 2023
Deze vraag heeft betrekking op de toerekeningsvatbaarheid van de werknemer op het moment van ‘de agressie’. Het is geen taak van de bedrijfsarts zich hierover uit te laten. Hij zal overigens ook niet over de benodigde deskundigheid beschikken om dit te doen. De bedrijfsarts beperkt zich tot beoordeling van arbeidsgeschiktheid en eventueel noodzakelijke hulp en begeleiding van de werknemer in kwestie.
Indien de werkgever deze vraag beantwoord wil zien, dient hij zich te wenden tot een onafhankelijk arts met specifieke deskundigheid op dit gebied.
10 juli 2023
Op basis van de KNMG-Handreiking Beroepsgeheim en politie/justitie mag de bedrijfsarts aangifte doen als er goede redenen zijn de dreiging te beschouwen als een direct gevaar voor de bedrijfsarts zelf of voor derden.
Het beroepsgeheim ten opzichte van de werkgever mag pas worden doorbroken bij een direct gevaar voor werknemer, werkgever of collega’s. Wel mag een bedrijfsarts, die door agressief gedrag van een werknemer geen oordeel over diens belastbaarheid kan geven, daar in neutrale termen over rapporteren. Voorbeeld: ‘Werknemer werkt onvoldoende mee aan mijn onderzoek, waardoor ik geen oordeel over zijn belastbaarheid kan geven. Deze niet-coöperatieve opstelling kan de werknemer worden aangerekend.’
De werknemer zelf kan altijd worden gewaarschuwd dat agressief/intimiderend gedrag - waarbij aangegeven wordt om welk gedrag het gaat - in de toekomst niet geaccepteerd zal worden en dat de begeleiding in dat geval niet zal worden voortgezet. Als er sprake is van herhaling ondanks waarschuwing of ernstige bedreigingen/geweld kan aan de werkgever bericht worden dat de begeleiding niet zal worden voortgezet. Hierbij wordt geen opgave van redenen gegeven: het is aan werkgever zelf om dat bij de werknemer uit te zoeken. Let wel: als gedragingen veroorzaakt worden door een psychische stoornis, wordt meer verwacht van hulpverleners!
Lees meer
09 oktober 2023
Deze vraag deed zich voor bij een werknemer die als chauffeur werkzaam was.
Een werknemer is niet verplicht de bedrijfsarts te bezoeken louter vanwege het feit dat een werkgever vermoedt dat er veiligheidsrisico’s in het geding zijn. De werkgever kan zijn niet wegens ziekte verzuimende werknemer ook niet naar een bedrijfsarts ‘sturen’.
De werkgever zou aangeraden moeten worden betreffende werknemer mee te delen dat hij disfunctioneert als chauffeur. De werkgever kan daarvoor die maatregelen treffen die iedere werkgever in vergelijkbare omstandigheden mag treffen (bijvoorbeeld de werknemer van de auto afhalen). Tegelijk kan de werkgever het vermoeden uitspreken dat het disfunctioneren mogelijk het gevolg is van ziekte of gebrek en dat hij de werknemer in de gelegenheid stelt om daar onderzoek naar te laten verrichten. Bij het gesprek over het disfunctioneren bespreekt werkgever eveneens de eigen verantwoordelijkheid van de chauffeur conform art. 5 WVW. Bij medische problemen kan de werknemer ook het CBR om advies vragen.
De bedrijfsarts kan op grond van verkregen informatie van o.a. de werkgever een ernstig vermoeden hebben van een gezondheidsprobleem dat tot een onveilige situatie kan leiden voor de werknemer zelf of voor derden. In zulke gevallen kan hij besluiten de werknemer op het spreekuur uit te nodigen voor een gesprek. De werknemer hoeft niet tegemoet te komen aan zo’n verzoek, maar zal dat meestal wel doen. Alleen met instemming van de werknemer kan vervolgens nader onderzoek plaatsvinden.
In zeer uitzonderlijke gevallen kan de bedrijfsarts de werknemer melden dat hij de werkgever moet adviseren inzake deze vermoede risico’s. Bijvoorbeeld wanneer de bedrijfsarts sterke aanwijzingen heeft dat betreffende werknemer inderdaad een gevaar voor zichzelf of voor anderen is, en de werknemer niet wil meewerken aan nader onderzoek, De bedrijfsarts dient in een dergelijke – zeer uitzonderlijke - situatie te verkeren in een zogenaamd ‘conflict van plichten’ die de doorbreking van het beroepsgeheim kan rechtvaardigen. Als uitgangspunt voor de doorbreking van het beroepsgeheim kunnen de volgende zes cumulatieve criteria worden gebruikt (ontleend aan Leenen)[1]:
- alles is in het werk gesteld om de toestemming van de patiënt te verkrijgen;
- de arts moet in gewetensnood verkeren door het handhaven van de zwijgplicht;
- er is geen andere weg dan doorbreking van het geheim om het probleem op te lossen;
- het niet-doorbreken van het geheim levert naar grote waarschijnlijkheid voor een ander ernstige schade op;
- het moet vrijwel zeker zijn dat door de geheimdoorbreking die schade aan de ander kan worden voorkomen of beperkt;
- het geheim wordt zo min mogelijk geschonden.
Dit zal de bedrijfsarts goed gemotiveerd in het dossier van de werknemer moeten vastleggen. In veel gevallen zal de werknemer in deze situatie wel akkoord gaan met een verzoek van de bedrijfsarts om eerst met de behandelende sector (huisarts) te overleggen. Een dergelijke tussenstap is zeker te overwegen, in gezamenlijk overleg kan dan worden besloten wat wijsheid is.[2]
In sommige branches kan bij wet of bij CAO een zogenaamde verplichte medische keuring gelden. Dit is ondermeer het geval in het Besluit Personen Vervoer en de CAO’s Ambulancezorg en Beroepsgoederenvervoer. Dergelijke verplichte medische keuringen gedurende een dienstverband zijn periodiek en dienen te gelden voor alle werknemers. Voor meer informatie omtrent verplichte medische keuringen wordt verwezen naar de NVAB-Leidraad Verplichte medische keuringen van werknemers tijdens hun dienstverband.[3]
20 juli 2023
De Medische App Checker van de KNMG geeft tips en informatie voor het beoordelen van betrouwbaarheid, kwaliteit en privacy.
Lees meer
- Medische App Checker (KNMG, 2016)
20 juli 2023
De KNMG adviseert alleen WhatsApp te gebruiken als de gegevens echt niet tot een patiënt herleidbaar zijn. In andere gevallen is het verstandiger om andere communicatiemiddelen te gebruiken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan messenger-apps die speciaal voor zorgprofessionals zijn ontwikkeld, zoals Siilo en Zorg Messenger.
Lees meer
- Mag ik als arts patiëntgegevens uitwisselen via WhatsApp? (praktijkdilemma, website KNMG)
- Handreiking Artsen en social media (KNMG, 2020)
- Richtlijn omgaan met medische gegevens (herziening KNMG, 2024)
22 januari 2024
Wereldwijd krijgen artsen in toenemende mate te maken met nieuwe innovatieve technologische toepassingen in de zorg. Ontwikkelingen volgen elkaar razendsnel op en zijn maar nauwelijks bij te benen. Als arts kom je dan ook regelmatig voor nieuwe digitale uitdagingen te staan. KNMG ondersteunt artsen daarbij met de driedelige webinarreeks Dilemma's voor de digitale dokter
[incl. de link om terug te kijken].
Lees meer
- Maakt AI de arts overbodig? (column KNMG, 19 januari 2024)
- Nieuwe Artsen Podcast: AI in de zorg (KNMG, 29 juni 2023)
- AI in de zorg: Van hype naar vrees naar ... ? (column KNMG, 24 april 2023)