PERSBERICHT
De meeste mensen herstellen vlot en volledig van een COVID-19 infectie. Veel mensen ondervinden echter langdurig klachten na COVID-19. Als deze klachten langer dan 12 weken aanhouden, spreken we van het Post-COVID Syndroom (PCS). De Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat dat geldt voor 10 tot 20% van de mensen die COVID-19 opliepen. Voor het snelste herstel is het belangrijk te voorkomen dat mensen te snel te veel doen. Door mensen te begeleiden vanaf een basisniveau aan inspanning. Dat basisniveau wordt bepaald door de hoeveelheid activiteiten die iemand op een slechte dag kan doen zonder een toename van klachten en symptomen. Vanaf daar kun je dan in kleine stapjes en vaak een traag tempo het basisniveau verhogen. Onder andere dit advies staat in de nu geactualiseerde leidraad ‘Herstel en re-integratie van werkenden met het Post-COVID Syndroom’ voor bedrijfsartsen, van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB).
Post-COVID Syndroom
Hoewel de meeste mensen goed herstellen van een COVID-19 infectie, houdt een aanzienlijk deel lang last van klachten. De symptomen en klachten variëren sterk. Voor zover onderzoeken nu laten zien, lijkt de afname van klachten het grootst tussen 4-12 weken na acute infectie of een positieve PCR test, en kleiner na 12 weken. Ook laten onderzoeken zien dat de infectie vaak grillig verloopt. Zo kan bijvoorbeeld sprake zijn van opvlammingen van het ziektebeeld of een terugval na re-integratie of toename van de activiteiten die mensen ondernemen. Wanneer de klachten aanhouden, kan er sprake zijn van PCS. Het is onduidelijk over hoeveel mensen het precies gaat doordat verschillende onderzoeken andere criteria gebruiken. Ook is onbekend waarom sommige mensen wel en sommigen geen PCS ontwikkelen. Wel zijn er risicofactoren, zoals een eerdere infectie met een ander virus waardoor een afweerreactie wordt gereactiveerd. Maar ook onderliggende chronische aandoeningen verhogen het risico op langer aanhoudende klachten en symptomen.
Hoe sneller je wilt, hoe langzamer het herstel gaat
COVID-19 kan op veel plekken in het lichaam schade veroorzaken. Bovendien verschillen de klachten per persoon sterk: het is maar net welke schade bij jou het meeste klachten veroorzaakt. Zowel artsen en als mensen zelf willen graag snel activeren. Zodat ze zo snel mogelijk weer kunnen doen wat ze deden voor ze ziek werden. Bij PCS zorgt dat echter juist voor een groter risico op terugval, waardoor het herstel juist vertraagt. Het is alsof je een winkel met stormschade verbouwt terwijl deze ondertussen gewoon openblijft. Het dak lekt, de schappen zijn gebroken en de producten zijn stuk. De energie die je lichaam nodig heeft om dat allemaal te herstellen, bepaalt hoeveel je over hebt om normaal te functioneren.
Daarom is het belangrijk om gedoseerd en gebalanceerd actief te zijn. Oftewel: graag traag. Mensen met PCS hebben steun, begrip en geduld nodig, van zichzelf en van hun omgeving. Het doel van begeleiding door de bedrijfsarts is in eerste instantie het voorkomen van uitlokking van klachten en symptomen (vooral Post-Exertional-Malaise is berucht) en herstel van vertrouwen in het dagelijks functioneren. De NVAB adviseert bedrijfsartsen in de nieuwe versie van de leidraad ‘Herstel en re-integratie van werkenden met het Post-COVID Syndroom’ daarom eerst terug te gaan naar het basisniveau. Dat is de hoeveelheid activiteiten die iemand op een slechte dag kan doen zonder dat klachten en symptomen ontstaan. Van daaruit kan met zeer kleine stapjes een dagelijkse routine worden opgebouwd. Mensen hebben van nature de neiging om snel weer het oude ritme op te pakken. Maar bij PCS kan dat juist weer leiden tot een terugval. Door alleen op een goede dag maximaal 20 procent meer te doen dan het basisniveau, voorkom je dat. Deze kleine stapjes, die ook nog eens in een redelijk traag tempo verlopen, worden vaak als frustrerend ervaren, door werkenden zelf en hun omgeving. Totdat men merkt dat het echt werkt.
Verschillende of zelfs tegenstrijdige adviezen
De NVAB vindt dat wederzijdse afstemming tussen behandelaars essentieel is voor goede zorg. Het optimaliseren van begeleiding en voorkomen van tegenstrijdige adviezen is de verantwoordelijkheid van de dokters. Mensen die toch met tegenstrijdige adviezen te maken krijgen, kunnen het best hun behandelaren vragen contact met elkaar op te nemen.
