Tijdens de Bedrijfsgeneeskundige Dagen 2025 is de Burgerpenning toegekend aan gynaecoloog Marije Geukes voor haar proefschrift ‘Women, Work and Menopause – Understanding the impact of menopausal symptoms on work outcomes’. Daarmee kiest de commissie voor een onderwerp dat in de praktijk van veel bedrijfsartsen een rol speelt, maar dat tot voor kort nauwelijks besproken werd in de werkomgeving. Het proefschrift draagt bij aan het doorbreken van het taboe op menopauzeklachten en hun invloed op het werk.
“Wat een eer om als niet bedrijfsgeneeskundige deze penning in ontvangst te mogen nemen,” reageert Marije nadat zij de penning in ontvangst nam van Corné Roelen. Over de aanleiding voor het proefschrift vertelt ze: “Gynaecoloog Henk Oosterhof signaleerde in de praktijk dat vrouwen in de overgang op de werkplek tegen problemen aanlopen. Daarop ging hij samen met Mariëlle van Aalst en mij verder onderzoek doen. Onder de bezielende begeleiding van Han Anema leidde dat tot mijn proefschrift. Voor een van de studies over dit onderwerp deden we een aantal jaar geleden een oproep bij de BG-dagen, waarna 267 van u deelnam aan een survey. Dat leidde tot interessante inzichten, zoals de behoefte aan een richtlijn overgang en werk, die nu bijna klaar is. Ik ben blij dat er nu meer onderzoeksprojecten lopen, waaronder het MenoPause Consortium. Daarin exploreren Karin Nieuwenhuijsen en Sandra van Oostrom samen met promovendi het verband tussen overgangsklachten en werk. We hopen hierdoor meer handvatten te krijgen hoe we vrouwen in de overgang het best kunnen ondersteunen op de werkvloer.”
Van praktijkvraagstuk naar wetenschappelijke onderbouwing
De commissie ontving dit jaar zeven inzendingen. Die zijn beoordeeld op hun wetenschappelijke betekenis voor de bedrijfsgeneeskunde, relevantie voor de taakuitoefening van de bedrijfsarts en bruikbaarheid voor de praktijk. Uit de drie hoogst gewaardeerde proefschriften werd dat van Geukes als winnaar gekozen. Haar onderzoek maakt duidelijk hoe menopauzeklachten – met name klachten van depressieve aard en burn-outsymptomen – het werkvermogen van vrouwen kunnen beïnvloeden. Ze bracht ook de kennis, houding en behoeften van bedrijfsartsen op dit onderwerp in kaart.
Wetenschap die het verschil maakt
De commissie prijst het proefschrift als goed leesbaar, praktijkgericht en zeer relevant voor de bedrijfsgeneeskunde. Het gaat over een onderwerp waar bedrijfsartsen in de praktijk veel mee te maken hebben, maar dat we nog te weinig onderkennen. Ook bedrijven en leidinggevenden onderkennen de problemen vaak niet wat leidt tot onbegrip. En als werknemers zelf al weten wat de oorzaak van hun problemen is, dan is het voor hen lastig om dat op de werkvloer bespreekbaar te maken.
De resultaten zijn inmiddels al benut voor het opstellen van een NVAB-standpunt en vormen de basis voor een nieuwe richtlijn over werk en menopauze die binnenkort verschijnt. Daarmee is het onderzoek van Marije Geukens een treffend voorbeeld van hoe wetenschap kan bijdragen aan betere bedrijfsgeneeskundige zorg – en aan een werkvloer waarop meer ruimte is voor begrip, ondersteuning en inzetbaarheid.
De NVAB feliciteert Marije Geukens van harte met het winnen van de Burgerpenning 2025.
