Let op: Begin 2023 is besloten dat onderstaande Leidraad ge-update zal worden. Dit naar aanleiding van feedback vanuit de Arbeidsinspectie. Hoewel de termen soms door elkaar gebruikt worden, is een PMO (Preventief Medisch Onderzoek) namelijk niet hetzelfde als een PAGO (Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek).
Een belangrijk verschil is, dat het aanbieden van een PMO niet verplicht is, maar het aanbieden van een PAGO wel een wettelijke verplichting kent (artikel 18 van de Arbowet). De inhoud van een PAGO volgt uit de RI&E en is gericht op de werkgerelateerde risico’s en het voorkomen van beroepsziekten.
Zie voor meer informatie de FAQ PAGO & PMO nr 2. Is er een verschil tussen een PMO en een PAGO? en houd deze informatie in acht bij het lezen van onderstaande documenten, totdat deze ge-update zijn.
Te downloaden documenten
- Leidraad Preventief medisch onderzoek van werkenden(NVAB, KMKA 2013)
- Hulpdocumenten voor bedrijfsartsen bij de ontwikkeling en uitvoering van PMO bij werkenden (Sluiter & Hulshof, 2013)
- Addendum voor PMO bij blootstelling aan gevaarlijke stoffen (NVAB, NVVA 2018)
- PMO: Informatie voor werknemers in vraag en antwoord (NVAB, KMKA 2013)
- PMO: Informatie voor werkgevers in vraag en antwoord(NVAB, KMKA 2013)
- PMO: Meest gestelde vragen (NVAB, KMKA 2013)
PMO van werkenden betreft een vrijwillig preventief medisch onderzoek, de bespreking van de uitslag met de werknemer, en het op basis hiervan geven van adviezen en uitvoering van of verwijzing voor interventies.
Deze Leidraad beschrijft de optimale inrichting en evaluatie van een preventief medisch onderzoek PMO). PMO omvat het vrijwillig periodiek arbeidsgezondheidkundig onderzoek bedoeld in artikel 18 van de Arbowet en in diverse bepalingen van het Arbobesluit. De Leidraad is bedoeld als ondersteuning bij de opzet en uitvoering van preventief medisch onderzoek van werkende mensen. De bedrijfsarts vervult hierbij een centrale rol en is een onmisbare professional. Bovendien is hij de medisch expert bij uitstek als het erom gaat werkgevers en werknemers te adviseren in het oerwoud van preventieve medische onderzoeken die met een commercieel oogmerk aan bedrijven worden aangeboden. Bij PMO voor werkenden vervult de bedrijfsarts een hoofdrol, is een initiator maar ook aanjager en uitvoerder in het PMO-proces.
Kerndoelen PMO:
1. Preventie van beroepsziekten en beroepsgebonden aandoeningen.
2. Het bewaken en bevorderen van de gezondheid in relatie tot het werk.
3. Het bewaken en verbeteren van functioneren/inzetbaarheid van individuele werknemers.
De NVAB beschouwt een periodiek ingezet, doelgericht PMO als een essentieel element van arbeidsgezondheidkundig beleid dat gericht is op de duurzame inzetbaarheid van werkende mensen.
Evidence-based PMO
Hulshof CTJ, Verbeek JAM, Sluiter JK. Evidence-based inhoud van het PMO: de informatiestrategie van bedrijfsartsen. TBV 2009;17(2):72-5.
EU-regelgeving
Blootstelling aan carcinogene of mutagene agentia op het werk: Raad en Europees Parlement bereiken akkoord (29-06-2017). Een van de voornaamste punten van het voorlopig akkoord:
Health surveillance: the doctor or authority responsible for the health surveillance of workers within member states may indicate that health surveillance must continue after the end of exposure for as long as they consider it necessary to safeguard the health of the worker concerned
Nationaal Programma Preventie ‘Alles is Gezondheid’
De Persoonlijke Gezondheidscheck
De Persoonlijke Gezondheidscheck (februari 2015) vervangt het PreventieConsult CardioMetabool Risico. De check integreert het PreventieConsult Cardio Metabool Risico, de COPD-risicotest en het PreventieKompas en brengt niet alleen het persoonlijke risicoprofiel in kaart, maar biedt ook praktische adviezen zoals verwijzingen voor vervolgonderzoek of interventies. Het risicoprofiel, de adviezen en verwijzingen zijn wetenschappelijk onderbouwd. Meer informatie over de Persoonlijke gezondheidscheck vindt u via deze link elders op onze website.
PreventieConsult CardioMetabool Risico
PraktijkWijzer PreventieConsult Cardiometabool risico (NVAB, september 2012)
Kenniscentrum Medische Keuringen in Arbeid (KMKA)
Het KMKA is vraagbaak en hulpverlenende instantie. Het Kenniscentrum kan professionals ondersteuning kan bieden wanneer ze te maken hebben met medisch onderzoek van (aspirant) werknemers. Naar de website van het KMKA
KNMG trekt de steun in voor Multidisciplinaire KNMG-richtlijn PMO
In juni 2013 publiceerde artsenfederatie KNMG de multidisciplinaire Richtlijn Preventief Medisch Onderzoek. In 2017 bleek uit evaluatie-onderzoek dat de gehanteerde kwaliteitscriteria van deze richtlijn te globaal zijn en onvoldoende bescherming bieden tegen risico’s. Daarnaast bleek ook dat commerciële aanbieders van preventief medisch onderzoek de richtlijn niet onderschrijven. Aanbieders voelen zich niet gehouden om de criteria uit de richtlijn na te leven. Ook bieden aanbieders te weinig evenwichtige informatie over nut, noodzaak en risico’s van preventief medisch onderzoek.
Naast het evalueren van de richtlijn heeft de KNMG ook gekeken of het mogelijk is preventief medisch onderzoek te certificeren (verlenen van certificaten/keurmerken) wanneer een preventief medisch onderzoek voldoet aan bepaalde vaststaande kwaliteitsnormen. Helaas is dat niet gelukt vanwege de grote verscheidenheid in het aanbod van preventief medisch onderzoek. De KNMG trekt de steun voor de Multidisciplinaire Richtlijn Preventief Medisch Onderzoek in. Het is realistischer om passende wet- en regelgeving in te voeren om burgers te beschermen tegen risico’s van commercieel preventief medisch onderzoek.
NB. Dit staat los van de NVAB-Leidraad PMO. Die blijft onverminderd van kracht, juist omdat in de NVAB-leidraad een stappenplan staat voor het totaalplaatje: risico’s in beeld hebben, kijken of daar passend onderzoek én interventie voor zijn. Vervolgens het uitvoeren van gericht onderzoek en zorgen dat juiste interventies uitgevoerd worden.
Zie verder:
- KNMG: Richtlijn preventief medisch onderzoek beschermt consument onvoldoende tegen risico’s (KNMG, 23 juni 2017)